اگر سیر وقایع به طور قانونی پیش برود، محمود احمدی نژاد باید، در فاصله میان دو مرحله اول و دوم انتخابات مجلس، به حضور در قوه مقننه برای دفاع از خود بپردازد

مجلس ایران روز یکشنبه (۱۶ بهمن) شاهد تحولی بود که معنای آن می تواند تبدیل محمود احمدی نژاد به اولین رئیس جمهور تاریخ ایران باشد که برای پاسخگویی به سوالات نمایندگان به مجلس احضار شده است.

روز یکشنبه طراحان سوال از محمود احمدی نژاد در قوه مقننه، رسما اعلام کردند که سوال کنندگان، از پاسخ های دولت قانع نشده اند و این موضوع را به اطلاع هیات رئیسه مجلس رسانده اند.

به این ترتیب طبق قانون، رئیس مجلس باید سوالات را برای رئیس جمهور ارسال کند و او موظف است ظرف یک ماه از تاریخ دریافت پرسش ها، برای پاسخگویی به نمایندگان در جلسه علنی مجلس حاضر شود.

با توجه به برگزاری انتخابات مجلس نهم در ۱۲ اسفند، معنی واضح اقدام امروز سوال کنندگان از رئیس جمهور آن است که محمود احمدی نژاد باید، در فاصله میان دو مرحله اول و دوم انتخابات مجلس، در حضور رسانه های گروهی به دفاع از خود در مقابل اتهامات نمایندگان بپردازد.

با توجه به هشدارهای پی در پی مقام های ارشد جمهوری اسلامی در مورد حساسیت های سیاسی و امنیتی ویژه انتخابات مجلس نهم، این سوال مطرح است که موضع رهبر ایران در مورد اقدام اخیر نمایندگان چیست؟

حتی اگر اختلاف نظری در مورد میزان دخالت رهبر ایران در تصمیم گیری های مجلس وجود داشته باشد، به نظر می رسد در پرونده مشخص سوال از محمود احمدی نژاد، تردید چندانی راجع به میزان تاثیرپذیری این پرونده از دیدگاه های آقای خامنه ای موجود نیست.

علی مطهری، مبتکر طرح سوال از رئیس دولت، در مهرماه گذشته فاش کرد که در نامه ای به آیت الله خامنه ای، از او خواسته است تا "دست مجلس را در موضوع سوال از رییس جمهور باز بگذارد"، نامه ای که به گفته وی پاسخی دریافت نکرد. این در حالی است که پیش از اظهارات آقای مطهری، روح الله حسینیان رئیس فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس (حامی محمود احمدی نژاد) گفته بود "قطعا طرح سؤال از رئیس جمهوری مورد رضایت مقام معظم رهبری نیست"؛ و بعد از آن هم محمدرضا باهنر، نایب رئیس مجلس ایران اعلام کرد که "بزرگان نظام"، "کش دادن" ماجرای سوال از محمود احمدی نژاد توسط نمایندگان مجلس را به صلاح ندانسته‌اند.

به سختی قابل پذیرش است که جدیدترین اقدام نمایندگان در ارتباط با طرح سوال از رئیس جمهور – اعلام رسمی قانع نشدن از پاسخ های دولت – بی اعتنا به مواضع آیت الله خامنه ای صورت گرفته یا ناشی از اطمینان یافتن از "عدم مخالفت" رهبر ایران با این اقدام نباشد.

رهبر جمهوری اسلامی ایران، در ماه های گذشته چند بار در مورد احتمال بروز بحران در انتخابات بعدی هشدار داده و منسوبین او نیز به کرات نزدیکان رئیس دولت را به زمینه چینی برای بحران سازی متهم کرده‌اند.

آقای خامنه‌ای در جدیدترین اظهار نظر خود در همین ارتباط، به کسانی که در انتخابات مجلس "رأی نمی آورند" هشدار داده که مانند "رای نیاوردگان سال ۸۸" رفتار نکنند؛ هشداری که گمان می رود بخشی از مخاطبانش را همراهان رئیس جمهور (که "جریان انحرافی" لقب گرفته‌اند) تشکیل بدهد.

در چنین شرایطی، قرار دادن محمود احمدی نژاد در معرض احضار به مجلس، در فاصله زمانی دو مرحله انتخابات مجلس نهم، اقدامی کاملا معنی‌دار است.

نمی‌توان مطمئن بود که این احضار حتما صورت خواهد گرفت و مجددا بر اثر رایزنی‌های پشت پرده متوقف نخواهد شد. همچنین، احتمالا رئیس دولت خواهد کوشید تا در صورت احضار به مجلس، هزینه این عمل را با طرح موضوعات غیرقابل پیش بینی از تریبون مجلس افزایش بدهد.

اما فارغ از آنکه کدام یک از این احتمالات به وقوع بپیوندد، نگه داشتن محمود احمدی نژاد در زیر تیغ تهدید به بازخواست در مجلس، درست در زمانی که درگیر انتخاباتی سرنوشت ساز است، لاجرم او را برای کنترل رفتار خود و همکارانش به شدت تحت فشار قرار خواهد داد.

به بیان مشخص، می‌توان اعلام تصمیم امروز نمایندگان را، در سطح کلان تلاشی با هدف مهار رئیس جمهور و همکارانش در انتخابات آینده تلقی کرد. اگرچه، تضمینی هم وجود ندارد که حتی اقداماتی در این حد، توان کنترل رفتار انتخاباتی پیش بینی ناپذیر دولت دهم در اسفند ماه را داشته باشد.